Doe altijd een nulmeting!

Landmeten. Een bijzonder mooi vak volgens Arthur Maassen, eigenaar van Maatvoeren en Landmeten B.V. (M&L), dat gespecialiseerd is in, zoals de bedrijfsnaam al zegt; maatvoeren en landmeten. De diversiteit spreekt hem enorm aan. “Je moet iets weten van kadaster, ondergrondse infrastructuur, civiele technieken en de apparatuur waar je mee werkt. Nauwkeurigheid, daar draait het om in ons vakgebied.” Volgens Maassen bereik je dat onder andere door uitsluitend te werken met hoogwaardige apparatuur. “Zoals die van Topcon. En  daarnaast hamer ik op het belang van een nulmeting.”

Een nulmeting is het vaststellen van de stand van zaken voor aanvang van een project. Dat dient volgens Maassen meerdere doelen: “Het eerste en misschien wel belangrijkste doel is dat je het ontwerp af moet stemmen op de werkelijkheid. Daarmee kun je knelpunten binnen de driehoek X, Y en Z detecteren waarmee je vroegtijdig anticipeert op afwijkingen. Allemaal factoren die eraan bijdragen dat faalkosten worden voorkomen.” Daarnaast is een nulmeting belangrijk op juridisch vlak. “Om conflicten over kadastrale grenzen te voorkomen, maar ook om de bouwkundige staat vast te leggen van constructies in de omgeving, voordat er gebouwd gaat worden. Daarmee voorkom je bijvoorbeeld een discussie of een scheur in het naastgelegen pand door jouw project is ontstaan.”

Geen nulmeting, geen kwaliteitsborging

Een nulmeting is in de woorden van Maassen ‘bizar belangrijk’ en wordt ongelooflijk onderschat. “Tijdens de bouw is iedereen de hele dag bezig met faalkostenreductie met behulp van BIM-systemen, archivering, noem maar op. Maar juist een fatsoenlijke nulmeting, vóór aanvang van een project, voorkomt dubbelwerk, faalkosten en het aanpassen van tekeningen en plannen tijdens de uitvoering.” Op de vraag hoe Maassen de nulmeting ziet in het licht van de Wet Kwaliteitsborging antwoordt hij: “De nulmeting staat aan de basis van alles. Doe je geen nulmeting, is de kwaliteit ook niet te borgen.”

Meten, kijken én creatief denken

Maassen benadrukt dat hij als landmeter samen met de klant, vaak de aannemer, de doelen bepaalt. “De wensen voor het inmeten moeten wel technisch haalbaar zijn. Dus vraag ik door: wat ga je hier doen, wat kan er in de nabije toekomst gevraagd gaan worden bij dit project, moeten de bomen ook ingemeten worden? Een goede landmeter kijkt ook naar het doel van de meting. Dat wat we willen weten, moeten we meten”, vervolgt Maassen, “en je moet zeker op locatie gaan kijken. Staan de muren wel op de plek waar ze horen te staan? Is de ruimte er zoals die op de tekening staat? Probeer op die manier verrassingen te voorkomen. En loop je tegen een uitdaging aan? Probeer dan creatief te denken, in aanpassingen op bestaande situaties, om tot oplossingen te komen. Ik zeg altijd: ‘kan het niet zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan’.”

Gedigitaliseerde kadastrale kaarten niet betrouwbaar

“Het niet doen van een nulmeting, is een verkeerde bezuiniging”, vindt Maassen. “De gedigitaliseerde kadastrale kaarten worden te pas en te onpas gebruikt. Maar 90% van de grenzen op die kaarten vinden hun oorsprong ver vóór het digitale tijdperk. Deze tekeningen kunnen afwijken van de meetinformatie uit het veldwerk. Bovendien zijn de analoge kaarten digitaal overgetrokken, aan elkaar geplakt en geprojecteerd aan omgevingsfactoren. Dat maakt ze nooit 100% betrouwbaar. En vergis je niet: één millimeter fout op de kaart, is een meter in de werkelijke buitensituatie!” Wat nog maar eens het belang van een goede nulmeting benadrukt.

Meetmethode en -apparatuur

Voor het uitvoeren van een goede nulmeting zijn de meetmethode en de meetapparatuur van groot belang. “Goede, doorgeleerde landmeters zijn schaars”, constateert Maassen, die zelf al 29 jaar in het vak zit. “Des te belangrijker is de meetapparatuur waarmee er gewerkt wordt.” Zelf werkt hij graag met apparatuur van Topcon. “Modern, nauwkeurig en gebruiksvriendelijk. Belangrijk is dat appratuur gebruikt moet worden waarvoor het gemaakt is.” En controleren is alles voor een landmeter, weet Maassen. Hij besluit: “Daarbij is het belangrijk een oud landmeetkundig principe voor ogen te houden: waarmee meet je wat en op welke manier. Dat moet perfect op elkaar afgestemd zijn. Die combinatie van precisie, betrouwbaarheid en idealisatie maakt samen de nauwkeurigheid.”

Hoe kom je in een praktijk aan een goede nulmeting in de bouw? Wat is de taak van de hoofdaannemer en welke rol is weggelegd voor onderaannemers? En tot slot: handige tips om de nulmeting te incorporeren in je bouwworkflow en die van je medewerkers. Je leest het allemaal in deze whitepaper. Download de whitepaper op de volgende pagina.